Choroby związane z alkoholem

Alkohol w niewielkich ilościach nie jest szkodliwy dla zdrowia, ale często dochodzi do przekroczenia dopuszczalnej dawki, czego konsekwencją jest zatrucie alkoholem. Objawami zatrucia są przede wszystkim zaburzenia mowy, koordynacji ruchowej, reakcji na bodźce. Silny wpływ alkoholu na pracę mózgu znacząco upośledza podejmowanie jakichkolwiek decyzji, pobudza i zaciera ocenę sytuacji. O nietrzeźwości mówimy wtedy, gdy w wydychanym powietrzu jest ponad 0,25 promila, co oznacza dwa razy więcej w krwi. Jest to jednak podział respektowany ze względu na przepisy polskiego prawa. Z medycznego punktu wyróżnić można sześć etapów upojenia alkoholowego. 

Przy pierwszym etapie, gdy stężenie alkoholu we krwi nie przekracza 0,4 promila, odczuwa się euforię i większą pewność siebie, przy jednoczesnym opóźnieniu reakcji i kłopotach z widzeniem. Przy 0,6 promila większość osób traci kontrolę i ma problemy z motoryką. Trzeci etap występuje w przedziale od 0,7 do aż 2,0 promili, kiedy to zaburzone zostaje logiczne ocenianie sytuacji, człowiek staje się agresywny i mocno pobudzony, ciśnienie krwi wzrasta. Powyżej trzech promili odczuwamy senność, problemy z chodzeniem, bełkoczemy. Piąty etap występuje, kiedy stężenie alkoholu we krwi osiąga 4 promile. Wtedy dochodzi do silnego zaburzenia świadomości, spadku temperatury ciała oraz duszności. Krytyczny, szósty etap może odprowadzić nawet do śmierci, ponieważ rytm serca jest mocno zaburzony, a ciśnienie krwi spada. 

Powyższe objawy mogą się nasilać ze względu na płeć, wiek, masę ciała czy stan zdrowia. U kobiet z powodu niższej zawartości wody w organizmie stężenie alkoholu zazwyczaj jest wyższe. Ponadto metabolizm alkoholu przebiega wolniej, ponieważ enzymy żołądkowe nie działają tak samo jak u mężczyzn.

Zatrucie alkoholowe można leczyć wyłącznie objawowo. Najważniejsze to zapobiegnięcie problemom z oddychaniem czy zachłyśnięciu wymiocinami, w tym celu należy ułożyć osobę pijaną w pozycji bocznej. Zatrucie alkoholem wymaga silnego nawodnienia. W szpitalu chory, najczęściej dożylnie, otrzyma wypłukane przez alkohol witaminy i elektrolity. Natomiast likwidacja „kaca” domowymi sposobami ogranicza się do picia kilku litrów wody.

Mianem kaca określa się ogólne złe samopoczucie wywołane zatruciem alkoholowym. Następnego dnia po suto zakrapianej imprezie odczuwa się silny ból głowy, ciągłe pragnienie, nadwrażliwość na hałas oraz świtało, występują także wymioty, trudności z zasypianiem, nadmierny apetyt, drgawki, a nawet depresja. Przyczyną kaca jest m.in. hipoglikemia, bardzo silne odwodnienie oraz przede wszystkim zatrucie aldehydem octowym, produktem syntezy alkoholu. Zbyt duża dawka etanolu uniemożliwia prawidłową pracę wątroby, czego konsekwencją jest zalegający w organizmie trujący aldehyd octowy. Diagnoza zatrucia alkoholem jest jest bardzo prosta, bo specyficzną woń etanalu od razu można wyczuć. Trudniej jednak jest ocenić stan osoby pod wpływem, nie zawsze bowiem objawy zgadzają się ze stężeniem alkoholu.